ОРАЗА ТРЛЕРІ Оразаны алты трі бар: 1. Парыз оразалар: Рамазан айында ораза стау, рамазанда сталмаан оразаны баса кндерде азасын стау жне кффарат оразалары – парыз. 2. Ужіп оразалар: Бір нрсеге аталан (нзір) оразалар мен бзылан нпіл оразаларды азасын стау – ужіп. 3. Сннет оразалар: Мхаррам айыны тоызыншы жне оныншы немесе он бірінші кндері ораза стау – сннет. 4. Мстахаб оразалар: амари айларды (ай кнтізбесі бойынша) он ш, он трт, он бесінші кндері аптаны дйсенбі жне бейсенбі кндері жне Рамазаннан кейін Шуул айында алты кн ораза стау – мстахаб. 5. Мкр болып есептелетін оразалар: р Мхаррам айыны тек ана оныншы кні, тек ана жма немесе сенбі кн ораза стау – мкр. 6. Ораза стау харам болып есептелетін кндер: Рамазан айтыны бірінші кні мен рбан айтыны трт кнінде ораза стау – харам. йткені айт кндері Алланы лдарына деген сыйы. Алланы сый-сияпатынан бас тартпаан жн. РАМАЗАН ОРАЗАСЫН БАСА УАЫТТА СТАУА РСАТ ЕТІЛГЕН ЖАДАЙЛАР Рамазан айында себепсіз ораза стамау рі кн, рі жазасы ауыр. Біра кімде-кім тмендегідей жадайларда болса, Рамазан оразасын стамаса болады немесе бастаан оразасын бза алады. 1) Науасты: Ауру адам ораза стаан жадайда ауруыны за созылып кетуінен орыса, ораза стамайа оюына болады. Денсаулыы жасараннан кейін стамаан оразаларыны азасын стайды. 2) Сапарда жру. Рамазан айында е аз дегенде 90 км ашытыа сапара шыан адам ораза стамаса болады. Сапар аяталысымен оразаларыны азасын стайды. Ораза стау иынды туызбаса, жолаушыны ораза стааны жасы. 3) ауіп тнген жадайда: лтірілу немесе денесіне зиян келтіру аупі туындаан кісі оразасын бза алады. Бзан оразасын кейін стайды. 4) Аяы ауыр жне бала емізген жадайда: Аяы ауыр немесе бала емізетін йел кісі ораза стаан жадайда зіне жне балаа зиян келуінен орыса, ораза стамаса болады. Осы жадайлар аяталаннан кейін стай алмаан кндеріні азасын тейді. 5) атты ашты пен шл ысанда: Ораза стаан адам ашты немесе шл себебінен аыл-есінен айырылып алудан немесе денсаулыына заым келуінен орыса, оразасын бзуына болады. Кейін азасын стайды. 6) артты жне лсіздік: Денесі кннен кнге шгіп уаты айтан, оразаа шыдай алмайтындай бден артайан адам ораза стамаса болады. Мндай адамдар кейін де оразасыны азаларын стай алмайтындытан р кнні оразасыны орнына фидия береді. ФИДИЯ Ораза стауа кші жетпейтін, уаты кеміп бден артайан адамдар мен сауыу міті жо науастар Рамазан айыны р кні шін фидия береді. Фидияны ны пітірге сас. Бл фидияны Рамазан айыны басында, ортасында, аяында беруге болады. аласа фидияны брін бір кедейге жинап береді немесе бірнеше жадайы тмен жандара берсе болады. Мндай жадайдаы адамдар фидия беруге дрмені жетпесе Алладан кешірім срайды, ораза стауа лі жетпейтін ариялар мен мітсіз аурулар келешекте ораза стай алатындай денсаулыы жасарса, стай алмаан оразаларыны азасын теулері керек. Кш-уаты жететін кісіні алдындаы берген фидияларыны кімі болмайды, нпіл садаа сияты болып алады.
