аралаш болчокторду кошуу жана кемитуу 6 класс математика кыргызча

 

аралаш болчокторду кошуу жана кемитуу 6 класс математика кыргызча Аралаш болчокторду кошуу жана кемитуу Аралаш болчок деп, бутун жана болчоктуу болуктон турган сандарды айтабыз. Мисалы: 1 2/5,2 1/3,10 3/4 Эми кошууга жана кемитууго мисал келтирсек 2 1/4+2/3= Коруп тургандай биринчи болчок аралаш ал эми Экинчи болчок жонокой болчок. Ошондуктан биринчи болчокту жонокой болчокко айландырып алабыз. Ал учун бутун санды болумуно кобойтуп, алымын кошобуз, б.а экини тортко кобойтуп, бирди кошобуз. Жана чыккан санды алымына жазабыз, ал эми болумун жон гана кочуруп коебуз. Ошондо 9/4 болот Эми калганын жонокой болчокту кандай чыгарсак, ошондой кылып чыгарабыз. Жалпы болумго келтиребиз, жалпы болум 12 болот. 12ни 4ко болобуз 3, 12ни 3ко болобуз 4. Эми чыккан сандарды алымдарына кобойтобуз. 3*9=27, 4*2=8. Эми кошобуз жана болумун жон гана кочуруп жазабыз. Ошондо жообу 35/12 Эми кемитууго мисал карап корсок, 2 5/6-1 1/8= Коруп тургандай, экоо тен аралаш болчок, ошондуктан ар бирин жонокой болчокко айландырабыз. Ошондо томондогудой болот. Эми мурнку болчоктордой эле жалпы болумго келтиребиз. Жалпы болум 24 болот. 24:6=4, 24:8=3 болот. Эми чыккан сандарды алымдарына кобойтобуз жана чыккан сандарды бири биринен кемитебиз. Ошондо жообу 15/12 Кээ бир учурларда, жообун так чыгаруу максатта жонокой болчокту аралаш болчокко айландырууга туура келет. Аны болсо, томондогудой кылып айландырабыз. Мисалы: 23/5 Бул болчокту аралаш болчокко айландыруу учун 23ду 5ке мамыча турундо болобуз. Эн алгач торттон беребиз, 20 болот. 23тон 20ны кемитсек, 3болот. Эми жообун жазабыз. Бутун болукту бутун болукко, болунуучу санды болумго, калдыкты алымына жазабыз. Ошондо 4 3/5 болот