Канал сайдыытыгар харчынан йргэ Сбербанк 2202 2002 9845 8959 (Васильева М.Б.) Иванов Алексей Андреевич — Кндэ (16.01.1896—30.10.1934) — XX йэ саатыгар саха биллиилээх суруйааччыта, литературовед. 1898 сыллаахха тохсунньу 16 кнгэр Сунтаар улууун Хаалас нэилиэгэр орто ыалга трбтэ. лксйтн уон биир сыл аа соотох убайа Дьарааын кэлин ыал, хараа суох аата Бучуука ндрэйдиин бары биир хааайыстыба эбиттэр. ндрэй улаатан баран Кутанаа уонна Элгээйигэ оскуолаа рэммитэ. Ити кэмэ Бл умнаыгар улахан тн оорбут, аатын-суолун йэтиппит, олохтоох дьону-сэргэни сырдатыытыгар саха киитэ аныгылыы оллохо сыстарыгар кн, билиитин бтннтн биэрчит нуучча киитэ Петр Хрисанфович Староватов Элгээйи оскуолатын тэрийэн, иилээн-саалаан лэлээбитэ. Алексей Иванов манна рэнэн, инники суолун соломмута. П.Х. Староватов рэххэ-билиигэ тардыар, дьоурдаах оону бэлиэтии крн, салгыы рэнэригэр сбэ-ама буолбата. Аардас онон муурдаммакка, рдк тэрилтэлэргэ туруорсан, дьоно кыахтара суоун учуоттаан, Иркутскай семинариятыгар пансионакка ылыллан рэххэ киирэрин ситиспитэ. 1917 с. саалаан 1920 cыллаахха диэри дойдутугар Тойбохойго, Кутанаа, Сиэйээ учууталлаабыт. Онтон 1920-1923 cc. Бл куоратыгар киирэн учууталлаабыта. Манна учууталынаан П. Х. Староватовтыын республика биир кырдьаас тмэлин тэрийсибитэ. 1923 с. Дьокуускайга ксптэ. Манай техникумнарга, 2-с ступеннаах оскуолаа саха тылын, литературатын рэтээччитинэн лэлээбитэ. Литературнай курууок тэрийэн лэлэппитэ. 1924 c. Москваа Киин издательствоа саха салаата тэриллибитигэр, ол лэни саалыырга. Кндэни сорудахтаабыттара. Манна кини с сылга тиийбэт кэмэ лэлээбитэ. 1934 сыл алтынньы 30 кнгэр лбтэ. Алексей Андреевич Иванов-Кндэ Платон Алексеевич Ойуунускай кэнниттэн саа литератураа тилэх баттаа кэлбит суруйааччы. Кндэ олорбут олоо, лэлээбит лэтэ р кэмэ сптх сыанабылы ылбатаа. Ордук эрдэтээи кэмэ араас т-та сыанабыллар тахсыбыттара. Биирдиилээн кириитиктэр эрэ буолбакка, бтн блх дьоно мрдннээх этиилэрэ скэтэлии сылдьыбыттара. Бгн кини лээбит лэтин саха литературатыгар, сс кээтэн эттэххэ – саха норуотун интеллектуальна сайдыытыгар киллэрбит ттн-т туунан кэккэ санаалар, тмктээиннэр ксттэлээн эрэллэр. Кндэ уус-уран литератураа бары жанрдарыгар кыаын талаанын холообута. Итини сэргэ кириитикээ, литература теориятыгар, тыл боппуруостарыгар, журналистикаа, наука кэккэ проблемаларыгар эмиэ биллэр-кстр лэлэрдээх. Кндэ Блгэ трттэспит тмэлин утумнаан кыраайы рэтэр хайысхалаах тмэллэр бгн Тойбохойго, Элгээйигэ, Аканаа, Кутанаа, Ньурбаа, Ороуга о.д.а. сирдэргэ лэлиир тураллар. Олор истэригэр ити ааттаммыт Кутанаа лэлиир музей А.А. Иванов – Кндэ аатын сгэр
