#онлайнсаба #азастантарихы Баытбек ргенішбайлы 1916 жылы азастандаы лт-азатты ктеріліс — 1916 ж. шілде айыны бас кезінде пайда болды. Ктерілісті шыу себебі леуметтік-экономикалы жне саяси сипаттаы факторлар еді. Яни отарлы езгіні соыс кезінде барынша кшеюі, жерді тартып алу, орыстандыру саясаты жне т.б. Ктерілісті басталуына патшаны 1916 ж. 25 маусымда армияны ара жмысына Тркістан лкесіні жне ішінара Сібірді 19-дан 43-жаса дейінгі ер-азаматтарын шаыру жніндегі жарлыы трткі болды. Шілдені басында аза даласында кп кешікпей арулы ктеріліске айналан стихиялы бас ктерулер басталды. Ол біртіндеп йымдасан сипат алды: Торай мен Жетісуда оны танылан жетекшілері А. Иманов, . Жанкелдин, Т. Бокин, Б. шекеев, . Саурыов басшылы еткен ірі ошатары пайда болды. аза оамында патша жарлыы мен ктеріліске деген кзарас бір мнді болан жо: бай-феодалдарды бір блігі, жергілікті кімшілікті кейбір шенеуніктері патша жарлыын олдап, оны орындауа шаырды. аза интеллигенциясыны кейбірі (Бокин, Ниязбеков, Жнісов) жарлыа арсы шыып, оны орындауа арсыласты крсетуге шаырса, «аза» гзеті тірегіндегі зиялылар (. Бкейханов, Ахмет Байтрсынлы, М. Дулатов жне т.б.) кші басым кіметке арсы шыуды халыты ырына шыратарын ескертіп, сабыр сатауа шаырды. Ктерілісті аса ірі ошатары Жетісу, Торай болды. Жетісу облысында арулы арсыласты шілде-тамыз айларында жаппай арын алды. Шілдені 17 Жетісу мен Тркістан лкесінде скери жадай жарияланды. Патша кіметі мнда ірі скери кштерді жібере бастады. ыркйек, азан айыны басында жетісулы ктерілісшілер шегініп, Шыыс Тркістана тіп кетуге мжбр болды. теги: тарих, БТ, 1916 жылы лт азатты ктеріліс
