Ителгі - Сар тріздес жыртыш стар отрядына жатады. азастанда биік таулар мен ормансыз жазытардан баса жерлерді брінде кездеседі. сіресе, Маыстау мен Сарыараны аласа таулы ірлерінде кп шырасады. Баянауланы, Ерейментауды, ызыларайды, араралыны, Ккшетауды ия тасты, алы араайлы таулары ителгіні негізгі мекені болып табылады. Шулісіні анатыны ызндыы 34 – 39 см, салмаы 730 – 800 г, ябасарыны анаты 37 – 41 см, салмаы 1000 – 1300 г. азастанда ителгіні 5 тр тармаы кездеседі. Оларды реі таралан аймаына арай р трлі болып келеді. Бріне орта белгі – сырт жоны оырай срылт, бауыры – сарылт тебілді болады. Ителгі анаттарын жиі аып, ауыр шады. те биіктеп, за алытайды. Негізінен, наурызды аяы – мамырды басында з-жартас кемеріне, биік араайды басына я салады. ядаы 3 – 5 жмыртаны ябасары бір айдан аса шайайды. Балапандары 40 – 45 кннен со ядан шады. Бір жптан орта есеппен аланда жылына 2 балапан ана анаттанады. Негізгі орегі – мтышан, сарышна, майда стар (торай, кептер, тркептер, кекілік), сондай-а бауырымен жоралаушыларды, ірі оыздарды, тіпті ккаса шегірткелерді де жей береді. Жемтігін бір орнында за отырып, тасадан ктеді, оны кре салысымен те шапша шып, уып жетіп стайды. Кейде сты жоарыдан шйлігіп, аып тсіреді. Тамыз – ыркйекте жылы жаа ша бастайды. Жергілікті стар республиканы от-нде, ал кпшілігі Таяу жне Орта Шыыс Азияда ыстайды. ырандарды ішінде баптауа е кндіккіші осы – ителгі Ара сбегілері ителгіге оян, йрек алдырса, Сыр бойыны сбегілері ырауыл, р, шіл, кекілік алдыратын болан. Ал араб еліні сбегілері ителгіні кбіне жора дуадаа салады. 20 асырды 90-жылдарына дейін азастанда 2 – 3 мы бас ителгіні ялааны белгілі. Біра 1992 жылдан бастап, бл сты шет елге (сіресе, араб елдеріне) сату науаныны ке етек алуына байланысты, И. бей-берекетсіз ауланып, саны крт тмендеді.
