Байыркы Рим. Согуш учурунда каза болгон аскер башчыны эскер зыйнаты. Колго тшкн туткундар ошол доордун бутпарас жана отпарас ишенимине ылайык ал кн курмандыкка чалынаар эле. Бирок кийинчирээк римдиктердин бул адатына жаылык кирип, мындан ары колго тшкн туткун кулдар з ара мушташа баштайт. Жеилгени курмандыкка чалынып, жегени аман калчу. Ошол эле учурда крчлрг укмуштуудай оюн-зоок тартууланаар эле. Муну байкаган рим тблдр мындан ары бул оюн-зоокту з саясий кызыкчылыгына иштете баштайт. Ал мезгилде калайык бат-баттан бийликке нааразычылыгын билдирип, каршы чыгып улам эскисинин ордуна жаы бийликти орнотуу нкт кчп турган. Дал ошол элдин нааразычылыгын алдын алуу жана аларды алаксытуу максатында кулдардын оюн-зоогу эми мамлекеттик дегээлде уюштурула баштайт. Тарыхта жогорудагы кулдардын кандуу тирешин гладиаторлордун салгылашуусу деп аташкан. Ооба, байыркы Римде бийлик клдр каалагандай км ср жана кол астындагыларды карагы абалында кармоо чн элге нан таратчу жана узакка созулган оюн-зоок уюштурчу. Мындай абалда элдин курсагы ток, ал эми ою ар дайым оюн-зоок менен алек болуп, келчекти ойлобойт эле. Ал эми бийлик клдр чн кулдардын ктрлшнн коркпостон башкарууга блг тзлгн.
