Чингис хааны отгон х Тулуй, Хэрэйдийн Жаха Хамбугийн охин Сорхагтани бэхи хоёрын ахмад хвгн Мнх 1209 онд тржээ. Мнх оршихын бэлгэдэл болгон Ххч б Мнх хэмээх нэр хайрласан байна. Мнх дэлхийн тхэнд тод мр лдээсэн Хубилай, Хлэг, Аригбх гэх 3 дгийн ах билээ. Чингис хаан 1227 онд Тангууд улсыг дайлаар мордож яваад нас бархад Мнх 18 настай байжээ. Мнхийн эцэг Тулуй Чингис хааны хвгдээс хамгийн их аян дайнд оролцсон цэргийн жанжин байсан бгд ууган х Мнхийг байнга рийн дэргэдээ авч явдаг байсан. Мнх идэр залуудаа Умард Хятад, Кипчакийн аян дайн, Европ руу Ахмаг хвгдийн аян дайнд оролцож рийг цэргийн гарамгай жанжин, удирдагч гэдгээ бусад хан хвгдэд харуулсан билээ.
